Strona główna      Galeria zdjęć      Historia      Najciekawsze miejsca     



Ręka w górę, kto słyszał o Trzcińsku-Zdroju? No właśnie... Mało kto wie o istnieniu tego małego miasteczka na końcu świata, a konkretnie na Pojezierzu Myśliborskim. I wielka szkoda, bo Trzcińsko-Zdrój to miasteczko z gatunku tych, w których po prostu można się zakochać ;-)
No i koniecznie spokojnym krokiem obejrzeć bardzo dobrze zachowane trzcińskie zabytki.





Trzcińsko-Zdrój Historia


Pierwszą osadą na terenie dzisiejszego Trzcińska była osada rybacka, która powstała we wczesnym średniowieczu na wyspie jeziora. Do końca XII wieku osada podlegała ośrodkowi władzy kasztelańskiej w Cedyni. Po utworzeniu w latach 1123-1124 diecezji lubuskiej rozpoczął się znaczny rozwój wsi. W 1248 roku biskup kamieński Wilhelm nadał przywilej zbierania dziesięciny od ludności wsi, określonej wówczas jako Sconenvlete. W połowie XIII wieku Trzcińsko weszło w skład Nowej Marchii, która oddzielała księstwo zachodniopomorskie od Polski. W II połowie XIII wieku, po przybyciu rodziny Werbenów i otrzymaniu jako przywilejów m.in. jeziora i grodziska, rozpoczęła się przebudowa osady, której ówczesny układ architektoniczny pozostał czytelny do dzisiaj. W centrum miasta został wybudowany kościół i dom kupiecki, który wkrótce zaczął pełnić funkcje ratusza. Pierwsza wzmianka o Trzcińsku jako mieście pojawiła się w 1281 roku. W lutym tego roku margrabiowie brandenburscy Jan II i Otton IV wydali dokument, na mocy którego miasto otrzymało herb, prawo wyborów wójtów, posiadania ziemi, budowy domów i prowadzenia targów. Zmieniono także nazwę osady na Schowenfliet. Jeszcze później zmieniono nazwę miasta na Schönfliess i nazwa ta przetrwała do 1945 roku.
W XIV wieku miasto uzyskało prawo wywozu zboża, prowadzenia wolnego jarmarku oraz zwolnienie z opłat celnych. W latach 1402-1454 miasto należało do Zakonu Krzyżackiego. W 1433 roku zostało zniszczone przez husytów, a w 1468 roku przez książąt pomorskich. W 1538 roku miasto zostało przejęte przez margrabiego Jana Kostrzyńskiego, który wprowadził tu wiarę protestancką. Podczas wojny trzydziestoletniej, w 1627 roku, miasto zajęły wojska cesarskie, a w 1630 roku Szwedzi. W 1634 roku miasto zostało doszczętnie spalone przez wojska Albrechta Wallensteina.
W 1899 roku Trzcińsko uzyskało połączenie kolejowe z Pyrzycami i Godkowem. W 1895 roku odkryto w okolicy pokłady torfu borowinowego i założono pierwsze kąpielisko, a następnie zakład leczniczy. W zakładzie leczyli się chorzy z całej północnej Europy, a miasto otrzymało tytuł Zdrój.
Po II wojnie światowej miasto znalazło się w granicach Polski. W 1948 roku, ze względu na pobliskie lotnisko wojsk radzieckich w Chojnie, wywieziono całe wyposażenie uzdrowiska do Połczyna Zdroju, a sam zakład leczniczy zamknięto.

Obecnie Trzcińsko-Zdrój jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej w powiecie gryfińskim, w województwie zachodniopomorskim. Według danych z 2016 roku liczba mieszkańców wynosiła niecałe 2400 osób. Miasto położone jest na Pojezierzu Myśliborskim nad rzeką Rurzycą.
Przez miasto przebiega droga krajowa nr 26. Trzcińsko-Zdrój leży w odległości około 75 km na południe od Szczecina.






Trzcińsko-Zdrój Najciekawsze miejsca


  • Ratusz  (fot.)  (fot.)
  • Pierwotnie budynek nazywany był Domem Kupieckim. Pod koniec XIV wieku został znacznie przebudowany i zaadoptowany na siedzibę władz miejskich. Do wschodniej ściany dobudowano halę targową. W 1550 roku obie części budynku połączono i powiększono o jedną kondygnację, zakończoną wysokim dwuspadowym dachem z niewielką wieżą kalenicową. Szczyty otrzymały ozdobne maswerki, a wnętrza sklepienia siatkowo-krzyżowe. Ratusz był wielokrotnie przebudowany i remontowany, ostatni raz w latach 90-tych XX wieku.
    Ratusz zbudowano na rzucie prostokąta. Jest to budynek ceglany, dwukondygnacyjny. Z dawnego założenia pozostały wysokie piwnice, posiadające kolebkowe sklepienia. W niektórych pomieszczeniach zachowały się też sklepienia krzyżowo-żebrowe. Dawna sala sądowa jest ozdobiona sklepieniami siatkowymi z polichromią renesansową z XVI wieku. Wejście do budynku ozdobione jest gotyckim, ostrołukowym portalem. Szczyt fasady zachodniej w kształcie trójkąta posiada dekorację maswerkową i wieżyczki umieszczone na jego krawędziach.

  • Mury obronne  (fot.)  (fot.)  (fot.)
  • Wzniesiono na początku XIV wieku z granitowych głazów narzutowych. Miały około 30 wieżyczek strzelniczych zwanych strażnicami bądź "wymijankami" na wpół otwartymi. Grubość muru wynosiła 1 m, a wysokość wahała się od 6 do 9 metrów. Całość była otoczona fosą i wałem ziemnym. Obwarowania przetrwały do końca XVIII wieku. W XIX wieku fosa i wał obrony zostały zniesione, a ich miejsce powstały tereny zielone i działki ogrodowe.

  • Brama Myśliborska  (fot.)
  • Zbudowana na początku XIV wieku. Była najważniejszą budowlę obronną miasta o wysokości 20,25 m. Wzniesiona z kamienia i nadbudowana w cegle na początku i pod koniec XV wieku. Brama jest budowlą wieżową, dwustopniową, na rzucie prostokąta o wymiarach 8x8,5 m. Stopień dolny, o kształcie prostopadłościanu, złożony jest z dwóch części - dolnej, zbudowanej z ciosów granitowych o wysokości 6 m, mieszczącej przejazd i wejście od strony wschodniej oraz górnej dwukondygnacyjnej części ceglanej zakończonej ośmiobocznym gankiem obronnym ozdobionym fryzem ceglanym.
    W elewacji zewnętrznej dwie przypory z prowadnicami brony. Tuż pod gankiem obronnym trzy otwory szczelinowe. W elewacji wewnętrznej dwa rzędy ostrołukowych blend. Od strony wschodniej na wysokości drugiej kondygnacji otwór będący najprawdopodobniej pozostałością danskera.

  • Brama Chojeńska  (fot.)
  • Zbudowana w I połowie XIV wieku, nadbudowana w cegle w końcu XV wieku. Wysokość bramy wynosi 18 m. Brama wieżowa, dwustopniowa, na rzucie prostokąta o wymiarach 6,5x7,5 m. Do XIX wieku zespół bramny składał się z bramy wewnętrznej, szyi bramnej i przedbramia. Dolny stopień bramy wewnętrznej złożony jest z dwóch części - dolnej dwukondygnacyjnej części kamiennej, z ceglanym przejazdem i górnej jednokondygnacyjnej części ceglanej. Elewacja posiada dwie ceglane przypory. Powyżej rząd czterech wysokich blend, jedna z otworem. Z części graniastej zakończonej blankowaniem wyrasta ośmioboczny, dwukondygnacyjny nieregularny tambur wysokości 3,5 m. Górny stopień zwieńczony jest blendowanym krenelażem. Bramę wieńczy ośmioboczny ostrosłup.

  • Baszta Prochowa  (fot.)
  • Powstała pod koniec XV wieku w wyniku zamknięcia czatowni półkolistej z początku XIV wieku. Nazwa związana jest prawdopodobnie z magazynowaniem w baszcie prochu strzelniczego. Jest to budowla gotycka, kamienno-ceglana, trójkondygnacyjna, na rzucie koła o średnicy 5,8 m i wysokości 16,5 m. Dolna część, czyli pozostałości dawnej czatowni, wzniesiona jest z kamienia polnego. Wyższa część ceglana, z otworami strzelniczymi, zwieńczona gankiem obronnym, zakończonym prostym murem bez blankowania. Całość nakryta wysmukłym stożkiem ceglanym z bocianim gniazdem.

  • Baszta Bociania  (fot.)
  • Zbudowana pod koniec XV wieku w stylu gotyckim, w wyniku przebudowy prostokątnej czatowni z I połowy XIV wieku. W XIX wieku do baszty dobudowano dom mieszkalny. Baszta dwustopniowa o wysokości 13 m. Dwukondygnacyjny stopień dolny na rzucie prostokąta o wymiarach 5,2x5,4 m, wzniesiony jest z kamienia, z narożami i ścianą wewnętrzną z cegły. Ceglany stopień górny jest również dwukondygnacyjny, zakończony prostym murem. W elewacji zewnętrznej trzy pary otworów szczelinowych. Ze stopnia górnego wyrasta wieloboczny ostrosłup z bocianim gniazdem.

  • Baszta Zachodnia (Lodowa)  (fot.)  (fot.)
  • Baszta Zachodnia była budowlą gotycką zbudowaną na początku XV wieku w wyniku przemurowania półkolistej czatowni z XIV wieku. Nazwa była prawdopodobnie zwiążana z przechowywaniem w jej dolnej części żywności i lodu.
    Baszta runęła w 1984 roku w wyniku gwałtownej wichury i z powodu wieloletnich zaniedbań w jej konserwacji. Odbudowana w 2011 roku.

  • Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy  (fot.)  (fot.)
  • Został zbudowany prawdopodobnie w latach 1260-1280. Przebudowany w XIV i XV wieku. W latach 1402-1454 przeszedł w posiadanie Zakonu Krzyżackiego. W 1433 roku został zniszczony podczas wyprawy husyckiej i odbudowany po kilku latach. W 1536 roku stał się świątynia protestancką. W czasie wojny trzydziestoletniej został obrabowany przez wojska cesarskie. W latach 1883-1894 kościół został odnowiony. Obecnie jest to obiekt trzynawowy o długości 26,65 m i szerokości 13,40 m, z szeroką wieżą od zachodu, o murach grubości około 1,15 m. Wschodni szczyt kościoła posiada dekorację złożoną z 6 smukłych blend ostrołukowych umieszczonych poniżej wgłębienia w kształcie krzyża.
    Wewnątrz na uwagę zasługują: neogotycka ambona z 1894 roku  (fot.), organy z II połowy XIX wieku, neogotycka chrzcielnica z końca XIX wieku, barokowa tablica nagrobna Anny Cathariny von Kunow z około 1650 roku, klasycystyczny ołtarz z połowy XIX wieku  (fot.).

  • Dom Pomocy Społecznej (dawny Dom Zdrojowy)  (fot.)

  • Budynek poczty  (fot.)
  • Zbudowany około 1855 roku dla Cesarskiego Urzędu Pocztowego. Budynek usytuowany jest narożnie w zwartej zabudowie pierzei rynku. Styl neoklasycystyczny. Elewacja frontowa z przejazdem bramnym z boku. Zachowana pierwotna stolarka okienna i drzwiowa.








07.2018


Na podstawie stron internetowych: Strona miasta i gminy Trzcińsko-Zdrój oraz Trzcińsko-Zdrój w Wikipedii.




Aktualizacja 29.07.2018






Ratusz

Ratusz

Rynek

Rynek

Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Mury obronne

Mury obronne

Mury obronne

Mury obronne

Brama Chojeńska

Brama Chojeńska

Baszta Zachodnia

Baszta Zachodnia

Mury obronne

Mury obronne

Brama Myśliborska

Brama Myśliborska

Wszystkie zdjęcia wykonane aparatem Panasonic Lumix DMC-FZ300




Strona miasta i gminy Trzcińsko-Zdrój
Trzcińsko-Zdrój w Wikipedii
Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Trzcińskiej
zabytek.pl - mury obronne w Trzcińsku-Zdroju