Strona główna     Galeria zdjęć     




Wieża gliwickiej radiostacji liczy zaledwie 111 metrów, czyli w sumie nic wielkiego. Jednak jeżeli weźmiemy pod uwagę, że wykonana jest w całości z drewna modrzewiowego, a do budowy nie użyto ani jednego gwoździa, to robi ona już zupełne inne wrażenie.
No i wieża radiostacji jest najwyższą zbudowaną w całości z drewna konstrukcją w Europie oraz najwyższą drewnianą wieżą nadawczą na świecie.



Gliwice Radiostacja gliwicka



Pierwsza radiostacja w Gliwicach powstała w 1925 roku by rozszerzyć w celach propagandowych zasięg rozgłośni Schlesische Funkstunde z Wrocławia, głównie na zachodnie ziemie Polski. W budynku przy obecnej ulicy Radiowej znajdowała się sala koncertowa, studia mikrofonowe, redakcja i obsługa. Nadajnik firmy Telefunken o mocy półtora kW pracował na fali o długości 253,4 m. Po trzech latach zastąpiono go nadajnikiem o mocy 5 kW, który działał do końca 1935 roku. Nad budynkiem, między dwiema 75-metrowymi wieżami stalowymi zawieszono teową antenę nadawczą.
Dla zwiększenia mocy nadawania przy ulicy Tarnogórskiej 127-131 wzniesiono nową radiostację nadawczą. Tam, od grudnia 1935 roku pracował nadajnik Lorenz o mocy 8 kW na częstotliwości 1231 kHz, co odpowiadało fali o długości 243,7 m. Sygnał emitowała półfalowa antena pionowa, zawieszona wewnątrz zbudowanej w tym celu drewnianej wieży. Przy wieży znajdowały się dwa boczne budynki zbudowane dla załogi radiostacji. W całych Niemczech zbudowano w latach 30-tych XX wieku około 15 drewnianych wież nadawczych, które umożliwiały zawieszenie średniofalowej anteny pionowej o lepszych niż antena pozioma walorach emisyjnych.
Budulcem wieży są różnej grubości belki modrzewiowe o przekroju prostokątnym, głównie kwadratowym, łączone śrubami i kołkami mosiężnymi (łącznie około 16 tysięcy śrub o różnych przekrojach i długościach). Przekrój poziomy wieży w każdym punkcie jest kwadratem, a przekrój pionowy – parabolą drugiego stopnia. Stopy wieży zakotwiczone są do czterech 87-tonowych fundamentów betonowych.
31 sierpnia 1939 roku Niemcy przeprowadzili w radiostacji w Gliwicach akcję mającą uzasadnić wybuch wojny, czyli tzw. prowokację gliwicką, która jednak zakończyła się fiaskiem bowiem w radiostacji nie było studia mikrofonowego, o czym nie wiedzieli niemieccy napastnicy. Radiostacja działała do stycznia 1945 roku, kiedy to do Gliwic wkroczyła Armia Czerwona. W maju radiostację przekazano Polakom. Od października 1945 roku nadawano stąd audycje Radia Katowice. W 1950 roku emisję programu katowickiego przejął nadajnik zlokalizowany na terenie Rudy Śląskiej, a radiostacja w Gliwicach służyła do zagłuszania rozgłośni zagranicznych, głównie Radia Wolna Europa. Zagłuszanie trwało do 1956 roku. Po przeniesieniu zagłuszarek do Czechosłowacji w budynku głównym produkowano nadajniki średniofalowe o mocy 30 i 50 kW dla rozgłośni regionalnych w Polsce, a wieża była wykorzystywana do prób emisyjnych. W następnych latach obiekty radiostacji służyły różnym celom produkcyjnym, zwłaszcza dla telewizji. W 2002 roku Telekomunikacja Polska odprzedała cały kompleks miastu Gliwice.
W 2005 roku obiekt przejęło Muzeum w Gliwicach. Obecnie Radiostacja Gliwice służy celom edukacyjnym i historycznym, bowiem zachowało się niemal kompletne oprzyrządowanie techniczne dawnej stacji radionadawczej, z urządzeniami wyprodukowanymi w 1935 roku przez firmy Lorenz, Telefunken i Siemens&Halske AG. Zachował się m.in. 8-kilowatowy nadajnik radiowy firmy Lorenz, panel ze wzmacniaczami małej częstotliwości, generatorem heterodynowym i innymi urządzeniami małej mocy. Zachował się również stół operacyjny z przyrządami pomiarowymi oraz kompletna instalacja do chłodzenia wodą lamp nadawczych.
W 2009 roku cała, 3-hektarowa posesja, została przekształcona w ogólnodostępny park, a 31 sierpnia 2009 roku, w ramach ogólnopolskich wydarzeń upamiętniających 70 rocznicę wybuchu II wojny światowej, zaprezentowano system iluminacji oświetlenia wieży kilkoma tysiącami diod LED. Na wieży zainstalowanych jest około 50 różnych anten (telefonii komórkowej, Centrum Ratownictwa w Gliwicach, radio-taxi itp.), dzięki czemu zdobywane są środki na utrzymanie i konserwację wieży.

Wieża gliwickiej radiostacji ma wysokość 111,1 m, cztery podesty usytuowane są na wysokościach: 40,4, 55,3, 80,0 i 109,7 m. Rozmiar u podstawy to 20x20 m, a górnej platformy 213x213 cm, drabina wiodąca na szczyt ma 365 szczebli. Obiekt wybudowany jest z bali z nieimpregnowanego drewna modrzewiowego, łączonego przy pomocy 16 100 mosiężnych śrub. W konstrukcji niewykorzystano ani jednego stalowego gwoździa.
Dzięki 111 m wysokości wieża ma status najwyższej zbudowanej w całości z drewna konstrukcji w Europie oraz najwyższej drewnianej wieży nadawczej na świecie. Z wieży przy dobrej widoczności można dostrzec kominy Elektrowni w Dziećmorowicach, Górę Świętej Anny, zachodnie pasma Beskidów, leżące w Sudetach pasmo Jesioniki oraz Tatry.
Kompleks wieży oraz otaczających ją budynków tworzy oddział Muzeum w Gliwicach. W marcu 2017 roku radiostacja została wpisana przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę na listę Pomników Historii. Radiostacja znajduje się również na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
Kompleks radiostacji, jako oddział Muzeum w Gliwicach, jest udostępniony do zwiedzania, wstęp płatny.

Radiostacja znajduje się przy ulicy Tarnogórskiej w Gliwicach, mieście na prawach powiatu w województwie śląskim. Gliwice leżą na Wyżynie Śląskiej nad rzeką Kłodnicą. Według stanu z 2017 roku miasto liczyło ponad 181 000 mieszkańców.






05.2018


Na podstawie stron internetowych: Muzeum w Gliwicach - oddział Radiostacja gliwicka oraz Radiostacja gliwicka w Wikipedii.




Aktualizacja 09.05.2018






Radiostacja gliwicka

Radiostacja gliwicka

Radiostacja gliwicka

Radiostacja gliwicka

Radiostacja gliwicka

Radiostacja gliwicka

Wszystkie zdjęcia wykonane aparatem Panasonic Lumix DMC-FZ300




Muzeum w Gliwicach - oddział Radostacja gliwicka
Radiostacja gliwicka w Wikipedii
Szlak Zabytków Techniki - Radiostacja gliwicka