Poreč nie jest może tak urokliwy jak Rovinj, ale jest równie atrakcyjnie położony na Adriatykiem. No i ma kapitalny wręcz zabytek światowej klasy, czyli bazylikę Eufrazjusza z VI wieku. Jak wiele miasteczek na Istrii zabytkowa część miasta złożona z wąskich, brukowanych bajecznie kolorowych uliczek jest zachwycająca i wprost zachęca do niespiesznych spacerów.
No i jeszcze coś - w Poreču jedliśmy najlepsze lody na Istrii w Gelateria Fontana przy głównej ulicy miasta Decumanus :-)

• Bazylika Eufrazjusza  (fot.)  (fot.)
To najcenniejszy zabytek miasta wpisany w 1997 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i jeden z najlepiej zachowanych przykładów sztuki bizantyjskiej w Chorwacji. Bazylikę zaczęto budować już w 553 roku z inicjatywy ówczesnego biskupa Eufrazjusza, w miejscu, jak głosi legenda, śmierci św. Maura. Jest to trójnawowa bazylika nakryta drewnianym stropem. Nawy boczne oddzielone są od nawy głównej szeregiem filarów o pięknie zdobionych kapitelach  (fot.).
Najciekawszym elementem wnętrza jest zamknięcie apsydy ołtarzowej, której zwieńczenie pokrywa mozaika z Matką Boską na tronie z Dzieciątkiem na ręku. Przy Matce Bożej stoją dwaj aniołowie, a z lewej i prawej podchodzą święci z darami, wśród których jest św. Maur i biskup Eufrazjusz z makietą bazyliki w rękach  (fot.). Kompozycję uzupełnia łuk z medalionami z wizerunkiem Baranka Bożego oraz postaciami dwunastu świętych kobiet, które zginęły śmiercią męczeńską, a wyżej wyobrażenie Chrystusa siedzącego na globie ziemskim z 12 apostołami. Jezus trzyma otwartą księgę z łacińskim tekstem "Ego sum lux vera" (Jestem prawdziwym światłem)  (fot.). W pasie poniżej kopuły znajdują się dwie duże mozaiki ze scenami z ziemskiego życia Maryi. Pierwszą z nich jest Zwiastowanie, drugą jest Nawiedzenie, gdzie Maryja spotyka Elżbietę.
Ołtarz jest obudowany pięknym inkrustowanym cyborium, wspartym na czterech marmurowych kolumnach, które powstało dużo później niż bazylika, bowiem dopiero w XIII wieku  (fot.). W bazylice znajduje się również sarkofag z relikwiami św. Maura  (fot.). Ciekawostką jest fakt, że relikwie zostały skradzione przez Genuańczyków i do bazyliki wróciły dopiero w 1934 roku.

Kompleks bazyliki Eufrazjusza obejmuje samą bazylikę, a także baptysterium, atrium, pałac biskupi i pozostałości budowli sakralnych i mozaik, które pochodzą z okresu od III do V wieku. Wejście do bazyliki jest słabo wyeksponowane, gdyż schowane jest między domami.
Do wnętrza dostajemy się najpierw przez bramę w formie łuku z mozaiką Chrystusa rozpiętego pomiędzy sąsiednimi budynkami  (fot.). Właściwą świątynię poprzedza kwadratowe atrium z bizantyjskimi kolumnami  (fot.), z którego do bazyliki wchodzi się w prawo, po lewej stronie jest ośmioboczne baptysterium z V wieku  (fot.), nad którym wznosi się kwadratowa XVI-wieczna dzwonnica  (fot.), z której możemy podziwiać panoramę miasta  (fot.). W środku baptysterium, w podłodze, znajduje się chrzcielnica i wciąż odbywają się tam chrzty, ale już z wykorzystaniem nowszej chrzcielnicy. Z tego miejsca można też wejść do Pałacu biskupiego.
I jeszcze taka ciekawostka - bazylika nie jest właściwie bazyliką, jest to katedra pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP.


• Pałac biskupi
Pochodzi z połowy XIII wieku. Dziś mieści tu Muzeum Sztuki Sakralnej, gdzie eksponuje się m.in. fragmenty mozaik z III wieku (część najstarszych mozaik z III i IV wieku znajduje się na zewnątrz)  (fot.)  (fot.), a także zabytki z okresu późnobizantyńskiego i ze wczesnego średniowiecza  (fot.)  (fot.).


• Stare Miasto  (fot.)  (fot.)  (fot.)  (fot.)
Starówka w Poreču położona jest na półwyspie zbliżonym kształtem do prostokąta o wymiarach 500x250 m, a układ urbanistyczny wytyczony jeszcze przez Rzymian obowiązuje również dziś. Stare Miasto obiegają promenady spacerowe, a osią jest ulica Decumanus, wytyczona oczywiście przez Rzymian, biegnie ona od Trg Slobode  (fot.) do Trg Marafor  (fot.), który leży w miejscu dawnego rzymskiego forum. Ulicę Decumanus przecina ulica Gundulica, czyli dawna rzymska Cardo Maxmimus. Przy ulicy Decumanus można podziwiać wiele pięknych kamieniczek i najładniejszych w mieście pałaców.
Oprócz tych dwóch głównych ulic stanowiących jakby kręgosłup Starego Miasta, jest tu jeszcze wiele małych wąskich uliczek, a wszystkie pełne są restauracji, kawiarni, lodziarni czy sklepów z pamiątkami. Aby poczuć magię tego miasta koniecznie należy spokojnie pospacerować po Starówce odkrywając różne kolorowe zaułki. Zgubić się tu nie da, bowiem jakbyśmy się nie kręcili po uliczkach Starówki i tak w końcu wyjdziemy gdzieś na nabrzeżnej promenadzie  (fot.) :-)


• Dom Romański  (fot.)
Dom Romański to trzypoziomowy, kamienny dom, który powstał w XIII wieku. Drewniany balkon został dobudowany w późniejszym okresie.


• Dom Gotycki  (fot.)
Pochodzi z XV wieku.


• Dom Parafialny (Kanonika)  (fot.)
Zbudowany w 1251 roku w bezpośrednim sąsiedztwie Bazyliki, jest najstarszym domem romańskim w Poreču, który zachował się w pierwotnym kształcie. Jest to najpiękniejszy przykład świeckiej architektury romańskiej w Poreču. Do dziś pozostaje siedzibą proboszczów parafii Poreč.
Przy wejściu przez oryginalny kamienny portal widnieje rok budowy, a na pierwszym piętrze znajduje się szereg biforiów.


• Pałac Sinčić
Zbudowany w 1719 roku, jest największy w Poreču. Obecnie znajduje się tu Muzeum Regionalne, najstarsze na Istrii, założone już w 1884 roku. W muzuem znajdują się cenne znaleziska archeologiczne z Poreča i okolic, od czasów prehistorycznych aż do współczesności, a także dokumenty historyczne i zabytkowa biblioteka.


• Dom Dwóch Świętych  (fot.)
Kamienica w stylu romańskim z przełomu XIV i XV wieku. Nazwa pochodzi od płaskorzeźb dwóch świętych na fasadzie, które prawdopodobnie zostały przeniesione z innego budynku  (fot.).


• Pałac Zuccato
Pierwotnie w stylu romańskim, przebudowany w XV wieku. Obecnie mieści się tam galeria.


• Kościół MB Anielskiej  (fot.)
Zbudowany w XVIII wieku (1770), w miejscu wcześniejszego romańskiego kościoła. Wewnątrz znajdują się barokowe ołtarze oraz dzieła włoskich mistrzów sztuki.


• Gotycki Pałac Lion  (fot.)  (fot.)
Zbudowany w 1473 roku w stylu weneckim. Należał do jednej z najzamożniejszych rodzin Poreča, której nazwisko nie jest znane do dzisiaj. Posiada on dwa potrójne okna (triforia) wykonane w stylu weneckim.
Nazwa pałacu nie jest przypadkowa, bowiem w fasadzie zostały umieszczone figurki lwów.


• Ruiny świątyń Marsa i Neptuna  (fot.)  (fot.)
Są to ruiny świątyń z I wieku i znajdują się na końcu półwyspu za dawnym forum, czyli dzisiejszym Trg Marafor. Za czasów rzymskich był to jeden z największych zespołów świątyń na wschodnim wybrzeżu Adriatyku. Zespół składał się m.in. z Wielkiej Świątyni poświęconej prawdopodobnie Marsowi i świątyni Neptuna.
Dzisiaj z zespołu świątyń pozostały tylko skromne resztki.


• Okrągła Baszta  (fot.)
Zbudowana w 1475 roku w pobliżu wcześniejszej budowli, która nie zachowała się do dziś. Wewnątrz wieży zachowały się otwory strzelnicze i oryginalne strome kamienne schody.
Wewnątrz baszty znajduje się dziś kawiarnia.


• Wieża Północna  (fot.)
Została zbudowana w 1473 roku, obecnie zrujnowana, oczekuje na renowację. Na zewnętrznych murach widać otwory strzelnicze. Łączy się z częścią zachowanych murów od południa, podczas gdy łukowate wejście do miasta, w którym mieściły się bramy miejskie, jest widoczne od północy.


• Baszta Pięcioboczna (Pentagonalna)  (fot.)
Została wzniesiona w 1447 roku na fundamentach wcześniejszej średniowiecznej wieży, zbudowanej na ruinach starożytnej wieży z inicjatywy ówczesnego zarządcy weneckiego Nicolo Liona. Na zewnętrznej ścianie, blisko szczytu wieży, znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca św. Marka i zawierająca imiona Ivana i Lazara de Pari, budowniczych wieży.
Dzisiaj mieści się tu restauracja, a na dachu znajduje się taras widokowy.


• Parlament Istrii  (fot.)
Parlament obradował w latach 1861-1897 w dawnym gotyckim kościele franciszkanów z XIII wieku. Kościół został zdekonsekrowany prawdopodobnie podczas krótkiego panowania Francuzów w 1806 roku. Wewnątrz zachowały się mozaiki podłogowe i barokowy sufit ozdobiony freskami.
Obecnie odbywają się tu różne imprezy kulturalne i uroczyste posiedzenia miejscowych władz.


• Mury obronne  (fot.)
Mury obronne miasta niestety nie przetrwały w całości do naszych czasów. Najlepiej zachowane fragmenty zachowały się od strony północnej w pobliżu nadmorskiej promenady.


• Budynek teatru  (fot.)
Został zbudowany w 1887 roku jako Teatro Giuseppe Verdi. Jego fasada zachowała swój oryginalny wygląd.


• Ratusz  (fot.)
Zbudowany w 1910 roku.


Na pobliskiej wyspie Sveti Nikola (św. Mikołaja) znajduje się jedna z najstarszych latarni morskch w Chorwacji zbudowana w 1402 roku.

09.2024

Na podstawie stron internetowych: www.myporec.com i Poreč w Wikipedii po chorwacku oraz przewodnika Beaty i Pawła Pomykalskich Chorwacja. Przewodnik, Oficyna Wydawnicza Rewasz 2017.

Aktualizacja 14.09.2024