Dariusz Domagała

Labin to stare górnicze miasteczko położone, jakżeby inaczej, na jednym z niezliczonych wzgórz na półwyspie Istria. Dzisiaj górników już tu nie ma, ale malownicze miasteczko, pełne kolorowych, klimatycznych uliczek kusi, aby tu w spokoju pospacerować wśród niezliczonych zabytków (fot.) (fot.) (fot.) (fot.) (fot.) (fot.). I jak to często w Chorwacji bywa, od czasu do czasu uliczkami przemknie jeden z licznych pięknych kotów ;-) (fot.)
Labin to nasze urlopowe odkrycie na Istrii, jechaliśmy tam przekonani, że to kolejne podobne istryjskie miasteczko, a wyjeżdżaliśmy stamtąd zachwyceni miastem :-)

Labin Historia

Historia Labina sięga czasów starożytnych, kiedy miejscowość znana była pod nazwą Albona. Nazwę taką nadali prawdopodobnie Celtowie około IV wieku p.n.e. W 177 roku p.n.e. osada weszła w skład Cesarstwa Rzymskiego. Od V wieku Labin był pod panowaniem Ostrogotów, Bizancjum i Longobardów, a od VIII wieku Franków. Od 1381 roku miasto stanowiło własność biskupów z Akwilei, a w latach 1420-1797 należało do Republiki Weneckiej. W tym okresie miasto otoczono murami.
Z czasem Labin stał się centralnym punktem wydobycia węgla kamiennego w Chorwacji. Kopalnie funkcjonowały aż do XX wieku, zaczęto je wygaszać po II wojnie światowej. Ostatnią kopalnię wyłączono pod koniec ubiegłego wieku.
Po upadku Republiki Weneckiej Labin trafił pod władanie Habsburgów, a po I wojnie światowej wszedł w skład Włoch. W 1921 roku wybuchł tu bunt górników przeciwko władzom włoskim. Protestujący ogłosili powstanie Republiki Albony w nawiązaniu do historycznej nazwy miasta. Bunt został stłumiony siłą po 40 dniach. Po II wojnie światowej miasto weszło w skład Jugosławii, a od 1991 roku należy do Chorwacji.

Labin (wł. Albona) położony jest w południowo wschodniej części półwyspu Istria, w żupanii istryjskiej, kilka kilometrów od wybrzeża Adriatyku. Najstarsza część miasta leży na wzgórzu (około 320 m n.p.m.).
Według danych z 2021 roku miasto liczyło nieco ponad 10000 mieszkańców. Miasto leży w odległości około 45 km na północny wschód od Puli.

Przyjeżdżając do Labina samochodem możemy spróbować zaparkować w pobliżu Starego Miasta. Jeżeli będzie to niemożliwe, to całkiem niedaleko (około 10 minut spacerem), przy ulicy św. Katarzyny znajduje się duży bezpłatny parking. Idąc stamtąd w kierunku Starego Miasta będziemy mieli fantastyczne widoki na starą część Labina leżącą na wzgórzu (fot.) (fot.) (fot.).

Labin Najciekawsze miejsca

Główna brama miejska (Porta Sanfior) (fot.)

Zbudowana w XVI wieku. Zdobi ją wenecki lew i herb Labina (fot.).

Stari Trg (fot.) (fot.)

Dawniej główny plac Labina. Stoi przy nim dawny ratusz (obecnie sąd) oraz gmach dawnego labińskiego teatru. Budynek teatru powstał w 1539 roku i służył jako magazyn. Na potrzeby teatru został zaadoptowany w 1844 roku. Obecnie odbywają się tu różne imprezy kulturalne.

Basteja Torjon (fot.)

Zbudowana w 1617 roku, jedyna zachowana z sześciu basteji wchodzących w skład systemu obrony miasta. Na szczycie stoi stara armata (fot.).

Kościół Narodzenia Błogosławionej Maryi Dziewicy (fot.) (fot.)

Zbudowany w 1336 roku w miejscu starszej świątyni z XI wieku. Od 1604 roku na przedniej fasadzie znajduje się godło Republiki Weneckiej, czyli lew. W 1687 roku dodano na niej popiersie walczącego z Turkami senatora, pochodzącego z Labina, Antonio Bollaniego (fot.).
We wnętrzu kościoła znajduje się 6 marmurowych zabytkowych ołtarzy, w jednym z nich (Przemienienia Pańskiego) znajdują się przywiezione z Rzymu w 1664 roku relikwie św. Justyna (fot.) (fot.). Wolnostojąca dzwonnica znajduje się obok kościoła.

Kościół św. Stefana (fot.) (fot.)

Zbudowany w XVII wieku na miejscu poprzedniej kaplicy pod tym samym wezwaniem. We wnętrzu znajdują się nagrobki kilku miejskich osobistości. Obecnie służy jako sala wystawowa.

Kościół MB z Góry Karmel (fot.)

Zbudowany w 1615 roku, przebudowany w 1867 roku. Odnowiony pod koniec XX wieku, dziś mieści się tu galeria sztuki.

Dzwonnica św. Justyna (fot.)

Zbudowana w 1623 roku w miejscu, gdzie w IX lub X wieku stał kościół pod tym samym wezwaniem. Ma wysokość 33 metrów. Za drobną opłatą warto wejść na górę, aby podziwiać panoramę Labina i okolicy (fot.) (fot.).

Loggia miejska

Wybudowana w 1550 roku.

Pałac rodziny Negri

Zbudowany pod koniec XVIII wieku w miejscu fragmentu dawnych murów obronnych.

Kościół Wniebowzięcia NMP

Zbudowany w 1422 roku, przebudowany na początku XVII wieku.

Kaplica Marii Magdaleny (fot.)

Pochodzi z XIV wieku. Do XVII wieku była prawdopodobnie kaplicą cmentarną, podobno znajdował się tu cmentarz miejskiej szlachty.

Pałac rodziny Battiala Lazzarini (fot.)

Najstarsza część pałacu pochodzi z 1630 roku, a dzisiejsza fasada z 1727 roku. To jeden z najlepiej zachowanych i reprezentatywnych barokowych pałaców na Istrii. Obecnie siedziba Muzeum Miejskiego. Można tu zobaczyć m.in. ekspozycję dotyczącą górniczych tradycji miasta, w skład której wchodzi rekonstrukcja kopalnianej sztolni o długości 150 m.

02.2025

Na podstawie stron internetowych: Labin w Wikipedii po chorwacku oraz tambylscy.com.pl i przewodnika Beaty i Pawła Pomykalskich Chorwacja. Przewodnik, Oficyna Wydawnicza Rewasz 2017.

Aktualizacja 16.02.2025