Rabka - Stare Wierchy - Turbacz - Nowy Targ

Wycieczka rozpoczyna się w Rabce. Rabka, 14-tysięczne miasteczko u podnóża Gorców, leży na wysokości około 500 m npm, w rejonie ujścia do Raby potoków Poniczanki i Słonki. Nazwa Rabka pojawia się już w 1254 roku w dokumencie Bolesława Wstydliwego, miejscowość należała wówczas do cystersów. Miasto zaczęło się rozwijać w XIX w. za sprawą mody na wyjazdy do wód . Odkryto wtedy, że rabczańskie solanki są jednymi z bardziej wartościowych w Europie. Dziś Rabka znana jest przede wszystkim jako uzdrowisko dziecięce. Leczy się tu choroby układu oddechowego i alergie, a specjalnością udrowiska jest zwalczanie astmy dziecięcej.
Najcenniejszym zabytkiem Rabki jest drewniany kościółek św. Marii Magdaleny z XVII wieku, w którym obecnie znajduje się muzeum regionalne im Władysława Orkana. Kościół ma strzelisty, kryty gontem dach, pochyłe ściany i kwadratową wieżę (wykonaną podobno bez użycia gwoździ i żelaza) zakończoną kopułą, w czym przypomina łemkowskie cerkwie. Ozdobą świątyni jest rokokowy chór. Od 1908 roku kościół nie jest używany i obecnie eksponowane są tu zbiory etnograficzne, związane z kulturą zamieszkujących okolice Rabki Zagórzan. Są to stroje ludowe, przedmioty zdobnicze, rzeźby, malarstwo na szkle, zabytki garncarstwa, kowalstwa, gospodarki pasterskiej.
Warto chwilę odpocząć w ładnym i dużym Parku Zdrojowym, który znajduje się w samym centrum miasta. Dzieciom na pewno spodoba się zabawa w parku rozrywki Rabkoland. Niedaleko Rabki (3 km) można zajrzeć do Muzeum Kolejnictwa w Chabówce.

Czerwony szlak rozpoczyna się obok dworca PKP, a następnie ulicami Orkana, Nowy Świat, Dietla, Gorczańską wyprowadza za miasto. Idąc łagodną ścieżką wśród pól w kierunku lasu, mamy wspaniałe widoki na Rabkę i północne grzbiety Gorców i charakterystyczny szczyt Lubonia z masztem RTV, który leży już w Beskidzie Wyspowym. Przy dobrej widoczności możemy zobaczyć nawet Babią Górę. Idziemy w kierunku Tatarowej (710 m), szeroką drogą wśród zagajników i wchodzimy do świerkowego lasu. Mijamy wyciąg narciarski i szczyt Maciejowej (815 m) i dochodzimy do małego schroniska PTTK (fot.). Powstało ono w roku 1977 i posiada 25 miejsc w pokojach 2-,3- i 4-osobowych. Dyżury pełnią ratownicy GOPR. Przed wejściem do schroniska należy zdjąć w przedsionku obuwie turystyczne ;-) Szlak dalej prowadzi przez las, omijając po prawej szczyt Wierchowej (940 m), wznosi się na Jaworzynę Ponicką (995 m) i obniżając się łagodnie na Pośredniej Przełęczy (918 m), a następnie po krótkim podejściu wyprowadza nas na rozległą polanę ze schroniskiem na Starych Wierchach (983 m) pośrodku (fot.). Pierwsze schronisko oddano do użytku w roku 1933. Obecnie schronisko im. Czesława Trybowskiego posiada 30 miejsc w pokojach 2-,4-,6-osobowych.

Od schroniska idziemy świerkowym lasem, mijając Gronik (1027 m), ładną polankę i przełęcz Pudziska i dochodzimy do Obidowca (1106 m). Idziemy teraz grzbietem, mijamy polanę Jackową z dwuizbowym szałasem, przechodzimy obok stoku z mocno zniszczonym lasem świerkowym. Sterczące kikuty drzew sprawiają dziwne, przygnębiające wrażenie. Po lewej symboliczny pomnik, upamiętniający katastrofę samolotu sanitarnego w roku 1973. Pomnik wystawili pracownicy schroniska na Turbaczu, a do jego budowy wykorzystano śmigło i fragmenty poszycia z rozbitego samolotu. Szlak mija teraz polanę Kocurkę oraz szczyt Rozdziela (1198 m). Dochodzimy do miejsca, gdzie szlak krzyżuje się z drogą jezdną, która opasuje dookoła szczyt Turbacza. Drogą tą można dojść do schroniska z pominięciem Turbacza. Szlak biegnie pod górę i wkrótce doprowadza na wierzchołek Turbacza (1310 m). Szczyt jest zalesiony i oznaczony kamiennym obeliskiem. Schodzimy łagodnie w dół i po chwili dochodzimy do schroniska na Turbaczu. Schronisko im. Władysława Orkana oddano do użytku w roku 1958. Dysponuje obecnie ponad 100 miejscami w salach 2-,3-,4-,6-,8- i 10-osobowych. Przez cały rok w schronisku dyżuruje ratownik GOPR. Z rozległej polany, na której stoi schronisko, rozciąga się wspaniały widok na Gorce, Beskid Wyspowy, Pieniny i Tatry (fot.).

Ze schroniska schodzimy szlakiem żółtym do Nowego Targu-Kowańca. Idziemy przez polanę Wisielakówka, gdzie od roku 1925 stało pierwsze schronisko pod Turbaczem, które niestety spłonęło. Mijamy drewnianą kaplicę Matki Boskiej Królowej Gorców. Kaplica powstała w 1979 roku, w 900-lecie męczeńskiej śmierci św. Stanisława i poświęcona jest Papieżowi Janowi Pawłowi II. W niedziele, od maja do października odprawiane są msze dla turystów. W kaplicy znajduje się m.in. tablica upamiętniająca poległych w Gorcach partyzantów z I Pułku Strzelców Podhalańskich, a kaplica przypomina kształtem krzyż Virtuti Militari. Obok znajduje się drewniana dzwonnica, a powyżej symboliczny grób katyński. Zejście jest bardzo łatwe i przyjemne. Idziemy m.in. przez rozległą polanę Dziubasiówki, skąd przy dobrej pogodzie możemy zobaczyć całe Podhale i potężny łańcuch Tatr. Po 7 godzinach od wyjścia z Rabki, dochodzę do Kowańca, skąd uprzejmy góral, rozklekotanym samochodem dowodzi mnie do stacji PKP w Nowym Targu, skąd pociągiem dojeżdżam do Chabówki i busem z powrotem do Rabki. Wycieczka byłaby całkiem udana, gdyby nie jeden drobiazg. Przez cały czas, od Rabki prawie po szczyt Turbacza, towarzyszyli mi motocrossowcy, którzy za nic mając fakt, że są w parku narodowym, swoimi wyjącymi maszynami skutecznie zakłócali ciszę i spokój mój, jak i innych turystów. Ciekaw jestem, gdzie w tym czasie byli strażnicy parku :-(

07.2001

Wykorzystano przewodnik Beskid Wyspowy i Gorce wyd. Pascal, 1998.

Aktualizacja 23.03.2007