Strona główna Galeria zdjęć |
Sól w okolicach Bochni uzyskiwano już w okresie neolitu poprzez odparowywanie wody z solanki. Najstarszym dokumentem, który opisuje
produkcję soli w tym miejscu jest
bulla papieża Innocentego II
z 1136 roku. Początki obecnej kopalni sięgają 1248 roku, kiedy to na drodze pogłębiania studni solankowych, odkryto pokłady soli
kamiennej. Studnie solankowe stały się zalążkiem dwóch szybów, w których zaczęto wydobywać sól metodami górniczymi w 1251 roku.
Kopalnia w Bochni była przedsiębiorstwem królewskim, która przynosiła olbrzymie dochody. Od XIII wieku do 1772 roku kopalnia
wchodziła w skład
żup krakowskich.
W 1368 roku król Kazimierz Wielki wydał dokument zwany Statutem żupnym. Dokument ten ustanawiał zasady organizacyjne żup solnych i prawa rządzące sprzedażą soli. W XV i XVI wieku kopalnia w Bochni znacznie się rozwinęła, powstały m.in. nowe szyby. W XVI i XVII wieku kopalnia składała się z dwóch części: Stare Góry, najstarszej (wschodniej) części kopalni oraz części zachodniej Nowe Góry. Głębokość kopalni w tym czasie osiągnęła około 300 metrów. Po I rozbiorze Polski, po 1772 roku, kopalnia dostała się w ręce austriackie i pozostawała pod ich kontrolą aż do 1918 roku. Po odzyskaniu niepodległości kopalnia w Bochni zaczęła stopniowo tracić na znaczeniu na rzecz innych kopalni, gdzie złoża były znacznie zasobniejsze i łatwiejsze do eksploatacji. Złoża soli w Bochni eksploatowano do 1990 roku, kiedy dalsze przemysłowe wydobycie uznano za nieopłacalne. Jeszcze wcześniej, bo w 1981 roku do rejestru zabytków wpisano historyczne wyrobiska. Po zakończeniu wydobycia soli rozpoczęto planowanie likwidacji niezabytkowej części kopalni. Rozpoczęto podsadzanie (wypełnianie) najgłębszych, a zarazem najmłodszych wyrobisk kopalni, które nie stanowiły atrakcji turystycznej. Oszczędzono część zabytkową z zamiarem wykorzystania jej w celach turystycznych. Zachowano trzy szyby - Sutoris (fot.), Campi (fot.) i Trinitatis. Dwoma pierwszymi szybami turyści mogą zjeżdżać obecnie na dół kopalni. W październiku 2000 roku kopalnię w Bochni wpisano na listę Pomników Historii, a w czerwcu 2013 roku kopalnia została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO. Obecnie kopalnia nie prowadzi wydobycia soli spożywczej, prowadzona jest natomiast produkcja i sprzedaż soli kąpielowych. Główną dziedziną jest oczywiście działalność turystyczna. W kopalni udostępnionych jest kilka tras turystycznych różniących się długością i skalą trudności. Kopalniane chodniki zwiedza się z przewodnikiem, a bilety można zakupić zarówno na miejscu, jak i przez internet. Zjazdy do kopalni odbywają się szybami Campi lub Sutoris. Przed szybem Campi znajduje się duży płatny parking. Gorzej wygląda parkowanie przy szybie Sutoris, który znajduje się nieopodal rynku i miejsc parkingowych jest tam niewiele. W kopalni panuje temperatura około 15-17 stopni, zalecane jest zatem zabranie cieplejszego ubrania. Konieczne jest również wygodne sportowe lub turystyczne obuwie, bowiem część trasy przebiega po drewnianych, często wilgotnych i śliskich, schodach. W kopalnianych zakamarkach również można spotkać bardzo śliskie fragmenty korytarzy. Aktualny cennik można znaleźć tutaj. W 2024 roku udostępniane dla turystów były następujące trasy:
Trasa pozwala poznać historię kopalni i miasta Bochnia od czasów średniowiecznych aż do współczesności i zapoznać się ze
szczegółami funkcjonowania kopalni. Początek trasy to zjazd w dół starą, ciasną kopalnianą windą. Część trasy pokonuje się
górniczą kolejką
(fot.),
którą ciągnia mała lokomotywa elektryczna o nazwie Kuba
(fot.).
Lokomotywę nazwano tak na cześć ostatniego konia, który pracował jeszcze w latach 60-tych XX wieku w kopalnianych chodnikach.
Trasa jest multimedialna, więc zwiedzając z przewodnikiem różne miejsca w kopalni oglądamy filmy, w których przewodnikami stają się np. Bolesław Wstydliwy, Kazimierz Wielki czy genuańscy kupcy prowadzący w Polsce solne interesy. Najpiękniejszym miejscem na trasie jest na pewno kaplica św. Kingi znajdująca się na poziomie 201 m pod powierzchnią ziemi (fot.) (fot.) (fot.). Ołtarz główny w kaplicy kryje relikwie św. Kingi (fot.). Znajduje się tu również m.in. piękna szopka bożonarodzeniowa (fot.). Ciekawostką jest fakt, że przez środek kaplicy przebiegają tory, po których porusza się podziemna kolejka. Jest to więc prawdopodobnie jedyna kaplica na świecie, przez którą przejeżdża pociąg ;-) Największą komorą na trasie jest komora Ważyn ((długość 255 m, wysokość ponad 7 m, szerokość do 15 m), w której znajduje się restauracja, mini plac zabaw, a nawet podziemne boisko do koszykówki. W komorze Ważyn organizowane są również dla turystów nocne pobyty. W celu zapoznania turystów z dawną technikę wydobywczą, zrekonstruowano trzy urządzenia transportowe. Na poziomie Sienkiewicz znajduje się koło dreptakowe do czerpania solanki, a w komorze Rabsztyn został umieszczony kierat czterokonny służący do odwadniania kopalni, zwany gaplem. W komorze kieratowej przy szybiku Ważyn znajduje się potężny kierat typu saskiego służący do transportu bałwanów solnych (fot.), z niektórymi oryginalnymi elementami konstrukcji (fot.) (fot.) (fot.). Trasa dostępna jest w trzech wariantach:
Trasa bez ograniczenia wiekowego, czas zwiedzania około 3 godzin.
Trasa oferuje dodatkowo podziemną przeprawę łodzią przez komorę 81 zalaną solanką. Przeprawa odbywa się w towarzystwie
flisaków 12 osobowymi łodziami i ma długość 120 m. Przeznaczona jest dla osób w wieku powyżej 3 lat. Czas przejścia
trasy to około 4 godzin.
Trasa dla osób powyżej 7 roku życia, czas trwania około 4 godzin. Nazwa Końska Droga pochodzi od specjalnie wydrążonych
korytarzy, którymi górnicy przeprowadzali konie pracujące niegdyś w kopalni. Ta część trasy jest bardzo ciekawa, wiedzie
bowiem starymi, wąskimi korytarzami.
To nowa multisensoryczna trasa turystyczna przygotowana w kopalni przy wsparciu środków unijnych. Podczas zwiedzania każdy
turysta otrzymuje pełny ekwipunek górniczy - lampę, hełm i pochłaniacz. Trasa została wyposażona w najnowocześniejsze
stanowiska multimedialne, a piękno przyrody w podziemnych wyrobiskach zostało podkreślone podświetlenie halitów, stalaktytów i
wyeksponowanie struktury soli pasiastej. Turyści mogą zobaczyć jak wydobywano sól na przestrzeni wieków, poznać geologię i
mineralogię złoża solnego, zapoznać się z zagrożeniami panującymi w kopalni.
Trasa przeznaczona jest dla osób powyżej 13 roku życia.
Rodzinny wariant zwiedzania kopalni. Obejmuje zjazd windą, Trasy Turystycznej z Podziemną Ekspozycją Multimedialną, przejazd '
kolejką i spotkanie ze Skarbnikiem. Czas zwiedzania około 3 godzin.
Trasa prowadzi przez najstarsze, średniowieczne, nigdy wcześniej nie udostępniane turystom wyrobiska kopalni. Prowadzi przez ciasne
chodniki oraz przedziały drabinowe,a jej przejście wymaga dobrej kondycji fizycznej. Czas przejścia trasy to około 3,5 godziny, a
w przypadku podziemnej przeprawy łodzią 5 godzin.
Zwiedzanie wymaga wcześniejszej rezerwacji. Trasa tylko dla osób pełnoletnich i grup młodzieży szkolnej w wieku od 16 lat pod opieką osoby dorosłej.
Trasa przyrodnicza pozwala poznać historię geologiczną złoża bocheńskiego. Turyści mogą zobaczyć skały i minerały budujące złoże: sole
północne, środkowe, południowe, gipsy i anhydryty, w tym znane na świecie bocheńskie trzewiowce. Na trasie podziemna przeprawa łodzią.
Czas zwiedzania to około 3 godziny, trasa dla osób powyżej 7 lat.
Śladami kaplic bocheńskich górników to najnowsza oferta zwiedzania kopalni soli w Bochni. Trasa prowadzi przez kopalniane kaplice i
wnęki będące śladem ich istnienia w przeszłości.
Kiedyś w kopalni znajdowało się ponad 30 podziemnych kaplic. Dzisiaj turyści mogą zobaczyć 7 nich. Są to: kaplica Spotkanie z matką, kaplica Świętych Aniołów Stróżów, kaplica Świętej Kingi, kaplica MB Bocheńskiej, kaplica Pasionis, kaplica Crucifix. Trasa zawiera przejazd podziemną kolejką. Czas zwiedzania to około 3 godziny. Trasa dla osób powyżej 10 lat. Zwiedzanie tylko dla grup zorganizowanych. Kopalnia Soli znajduje się w Bochni, mieście w województwie małopolskim. Miasto leży na na granicy Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego, nad rzeką Rabą. W 2022 roku miasto liczyło prawie 29000 mieszkańców. Przez Bochnię przebiega autostrada A4 oraz droga krajowa nr 75. Miasto leży w odległości około 45 km na wschód od Krakowa. Więcej zdjęć z Bochni znajduje się tutaj. 08.2024 Na podstawie stron internetowych: Strona Kopalni Soli w Bochni, zabytek.pl - Kopalnia Soli w Bochni oraz Kopalnia Soli w Bochni w Wikipedii. Aktualizacja 31.08.2024 |
Wszystkie zdjęcia wykonane aparatem Panasonic Lumix DMC-FZ300
|